ιψχεϊ λϊεξιν: ιϊψεπεϊ εδξμφεϊ

ΰεδαιν βζψ? δεΰ βν αψιΰ ξΰεγ...

ΰϊ χαεφϊ διψχεϊ δλϊεξιν ξιιηγιν τιβξπθιν αων χψεθπεΰιγιν. ρεβ δχψεθπεΰιγιν δπτεφιν αχαεφϊ φας ζε διπν δΰμτΰ χψεθο, αθΰ χψεθο, ελξε λο βν δμεθΰιο, ζιΰεχρπθιο (zeaxanthin) εαθΰ χψιτθεχρπθιο (beta cryptoxanthin). χαεφϊ δαθΰ χψεθο πηωαϊ μλελα δςεμδ αχαεφδ ζε επηχψδ μςεξχ.

ξδ δν δχψεθπεΰιγιν?

δχψεθπεΰιγιν δν αςφν πεβγι ηξφεο ηζχιν αςμι φας λϊεν-φδεα. ξηχψιν δψΰε χωψ (μΰ αδλψη ιωιψ) αιο ΰλιμϊ ιψχεϊ λϊεξιν-φδεαιν μδτηϊδ αριλει μμχεϊ αξημεϊ λψεπιεϊ, λβεο ξημεϊ μα ελμι γν ερεβι ρψθο ωεπιν. λξε λο, χαεφδ ζε πηχψδ αδχωψδ μαψιΰεϊ δςιο εξπιςϊ χθψχθ.

δχωψ μειθξιο A

δχψεθπεΰιγιν ιλεμιν μδτεκ αβεσ μειθξιο A ΰωψ με ϊτχιγιν ψαιν, δημ ξηιζεχ δξςψλϊ δηιρεπιϊ εξςψλϊ δψΰιιδ, δβγιμδ εδδϊτϊηεϊ δϊχιπδ ωμ ϊΰι δβεσ, εςμ λο ξπιςδ ωμ δϊτμβεϊ μϊΰιν ρψθπιιν, δϊτϊηεϊ ςεαψιϊ ϊχιπδ εςγ μαιθει ϊχιο ωμ βπιν. μΰλιμϊ ιψχεϊ λϊεξιν δξλιμιν αθΰ χψεθο ιω ιϊψεο ςμ ΰλιμϊ ειθξιο A "ξελο" ωπξφΰ αξΰλμιν ξο δηι αφεψϊ ψθιπεμ. ζΰϊ αβμμ ωειθξιο A διπε ειθξιο δξριρ αωεξο ΰωψ ιλεμ μδιΰβψ αβεσ, αξιεηγ αλαγ, εμδφθαψ μψξεϊ ξζιχεϊ, ΰαμ μξςψλϊ δδραδ ωμ αθΰ χψεθο μειθξιο A ιω ψβεμφιδ θεαδ δξτριχδ ΰϊ δϊδμικ λΰωψ δβεσ ψεει αειθξιο A εΰιο με αΰεϊδ ςϊ φεψκ αξιπεο περσ ωμ ειθξιο ζδ. ηωεα μγςϊ λι δχψεθπεΰιγιν, αωμ διεϊν ξριριν αωεξο, πρτβιν θεα ιεϊψ αδιξφΰεϊ ωεξο αψιΰ αΰψεηδ, λκ ωδερτϊ ωξο ζιϊ μρμθ ΰε μξψχ λϊεν ιωτψ ΰϊ ρτιβϊ αθΰ δχψεθο ωαε.

εξδ ςεγ ιω αιψχεϊ δλϊεξιν φδεαιν?

• ειθξιο C: ηιεπι μηιζεχ δξςψλϊ δηιρεπιϊ, αψιΰεϊ δμα, αψιΰεϊ δςιο εαψιΰεϊ δςεψ.
• ηεξφδ τεμιϊ: ιγεςδ λξεπςϊ ξεξιν ξεμγιν αϊςμδ δςφαιϊ, ξεπςϊ ξημεϊ μα ελμι γν. λξε λο, ξηχψιν ξψΰιν λι ιιϊλο ειω μδ ϊτχιγ αξπιςϊ ρψθο δξςι δβρ ερψθο φεεΰψ δψην.
• ΰωμβο: ηιεπι μϊτχεγ ϊχιο ωμ δμα. ξηχψιν δψΰε λι δεΰ ξτηιϊ μηυ γν ριρθεμι ειιϊλο ωιω με χωψ αδτηϊϊ δλεμρθψεμ.
• ριαιν ϊζεπϊιιν: λαωΰψ διψχεϊ, βν διψχεϊ δλϊεξιν ϊεψξιν ριαιν ϊζεπϊιιν μϊτψιθ. ϊτψιθ ςωιψ αριαιν ϊζεπϊιιν ϊεψν μϊηεωϊ ωεας, ξωχμ ϊχιο, ξΰζο ψξεϊ ρελψ αγν, ξτηιϊ ψξεϊ λεμρθψεμ αγν ελξεαο ϊεψν μξςψλϊ ςιλεμ αψιΰδ.

λξδ μφψεκ?

λΰξεψ, δδξμφδ δλμμιϊ ωμ ΰψβεπι δαψιΰεϊ δςεμξιιν διΰ μτηεϊ λ- 5 ξπεϊ ωμ ιψχεϊ ετιψεϊ αιεν, λΰωψ ξεξμυ μΰλεμ ιεϊψ ιψχεϊ ξτιψεϊ αωμ ψξεϊ δρελψ δβαεδεϊ ιεϊψ ωατιψεϊ. μβαι ιψχεϊ λϊεξιν, ξωψγ δηχμΰεϊ ωμ ΰψδ"α τψρν ϊτψιθιν μγεβξδ ςν δξμφεϊ ωαεςιεϊ μφψιλϊ χαεφεϊ δξζεο δωεπεϊ, εδο ξϊαρρεϊ ςμ βιμ, ξιο εφψιλδ χμεψιϊ. μΰιωδ αωπεϊ δ- 40 μγεβξδ, ωδιπδ αξωχμ ϊχιο εφεψλϊ λ- 2,000 χμεψιεϊ αιεν, ξεξμυ μδερισ λ- 5.5 λερεϊ ιψχεϊ λϊεξιν μϊτψιθ δωαεςι. μδμο ψωιξδ μγεβξδ ωμ ιψχεϊ ετιψεϊ λϊεξιν. τιψεϊ: ξωξω, χμξπθιπδ, ΰτψρξεο, ξμεο, ττΰιδ, ΰτψρχ, ξπβε, ϊτεζ. ιψχεϊ: βζψ, γμςϊ, γμεψιϊ, αθθδ, τμτμ λϊεν.

λιφγ ΰτωψ μωμα ιψχεϊ εβν τιψεϊ λϊεξιν αϊτψιθ?

• μωμα ξπβε, ϊτεζιν ΰε ξμεο μωιιχ τιψεϊ φεπο.
• μδλιο ξψχ λϊεν ςν γμεψιϊ, αθθδ εγμςϊ - ΰτωψ μδερισ ξςθ ημα χεχερ μβιεεο δθςν.
• μςψαα ατιψδ ωμ ϊτε"ΰ βν αθθδ ΰε μηιμετιο μδλιο ΰϊ δτιψδ λεμε ξαθθδ.
• μδλιο ΰεψζ λϊεν λΰωψ ξβψγιν μϊελε γμςϊ εβζψ, ΰτωψ μδερισ ττψιχδ ξϊεχδ, ΰωψ βν διΰ ξχεψ ξφειο μαθΰ χψεθο, μηιζεχ δφας εμϊαμ αδϊΰν.
• μηϊεκ ψφεςεϊ τμτμιν λϊεξιν εμδλιο ξθαμ θηιπδ ΰε βαιπδ γμδ αωεξο. λγι μςεγγ ιμγιν μΰλεμ τμτμιν ΰτωψ μχωθ αιφϊ ςιο ΰε ηαιϊδ ξραια μτμτμιν αφεψϊ ωξω.
• μδερισ ψφεςεϊ ωμ ΰτψρξεο ε/ΰε ξπβε ΰε χμξπθιπδ μρμθ ηρδ - ξωϊμα θεα ιηγ ςν ϊερτϊ χθπδ ωμ ΰβεζιν/ζψςιν.
• μΰλεμ ττΰιδ ξιεαωϊ ληθισ αιο ΰψεηεϊ.

αϊιΰαεο εμαψιΰεϊ,
πεψιϊ χμιτψ, γιΰθπιϊ χμιπιϊ. ΰμ δΰϊψ ωμ πεψιϊ: www.nouritklepar.co.il

μχψιΰδ περτϊ απεωΰ ιψχεϊ:
ιψχεϊ ΰε μΰ μδιεϊ
ιψχεϊ ξφμιαιν: ιψχεϊ ξφιμιν
ςβαπιεϊ: λμ ξδ ωφψικ μγςϊ
φψλπεϊ παεπδ - αγψκ μαψιΰεϊ